بهینه سازی مدل دراستیک در ارزیابی آسیب پذیری آبخوان میمه به آلودگی نیترات

نویسندگان

  • اکبر قاضی فرد دانشیار زمین شناسی زیست محیطی، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان
  • جواد طباطبایی استادیار زمین شناسی زیست محیطی، دانشکده زمین شناسی، دانشگاه آزاد میمه، اصفهان
  • لیلا گرجی دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی،پژوهشگاه شاخص پژوه، اصفهان
  • مژگان انتظاری دانشیار ژئومورفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان
چکیده مقاله:

یکی از راه های مناسب برای جلوگیری از آلودگی آبهای زیرزمینی، شناسایی مناطق آسیب پذیر آبخوان و مدیریت بهره برداری از منابع آب وکاربری اراضی است. نیترات به عنوان یکی از شاخص‌های شیمیایی آلودگی آب از دیرباز مورد توجه بوده است. هدف از این تحقیق ارزیابی آسیب پذیری آبخوان میمه به نیترات با استفاده از GIS، روش های آماری و مدل دراستیک می باشد. بر اساس روش دراستیک آسیب پذیری آبخوان میمه در محدوده آسیب پذیری کم و متوسط (128-75) قرار می‌گیرد. پس از محاسبه شاخص جدید دراستیک با استفاده از Raster Calculation در محیط ARCGIS، بار دیگر همبستگی بین غلظت نیترات در نمونه های آب زیرزمینی و شاخص دراستیک جدید محاسبه گردید. در این حالت ضریب هبستگی از 162/0 – (قبل از بهینه سازی) به 842/0(بعد از بهینه سازی) افزایش یافت. همبستگی فوق در سطح احتمال 95 درصد معنی دار بود (05/0>P-value). برای تهیه نقشه پهنه بندی غلظت نیترات، نمونه برداری از 10 حلقه چاه بر اساس اصول نمونه برداری استاندارد انجام و به روش اسپکتروفتومتری مورد آنالیز قرار گرفت. سپس نقشه پهنه بندی غلظت نیترات با استفاده از مدل‌های میانیابی ترسیم شد. تلفیق دو نقشه آسیب‌پذیری و پهنه‌بندی غلظت نیترات نشان می دهد اکثر محدوده مورد مطالعه در محدوده بی خطر و کم خطر قرار دارد و تنها بخش کوچکی از منطقه که غلظت نیترات نیز در آب زیرزمینی آن بالاتر از 50 میلی گرم در لیتر است، در محدوده خطرناک طبقه بندی شده است. بر اساس نقشه پهنه بندی غلظت نیترات، بالاترین غلظت در آب‌های زیرزمینی قسمت جنوبی آبخوان میمه مشاهده گردید که ناشی از تأثیر متقابل آلودگی ناشی از فعالیت‌های کشاورزی، برگشت آب آبیاری، جنس زمین، نرخ بالاتر تغذیه، هدایت هیدرولیکی و نفوذپذیری خاک می‌باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت خضرآباد به روش دراستیک

ورود آلاینده‌های سطحی به منابع آب زیرزمینی به‌‌‌ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک که با محدودیت کمی و کیفی منابع آب مواجه هستند، از مشکلات جدی می‌باشد. لذا شناخت مناطق آسیب‌پذیر و هدایت برنامه‌های توسعه به مناطق کم خطر از ضروریات دستیابی به توسعه پایدار در بخش مدیریت منابع آب می‌باشد. از این رو در این پژوهش با توجه به ویژگی‌های هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی منطقه مورد مطالعه آسیب‌پذیری آبخوان در مقاب...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری آلودگی آبخوان دشت سلماس با مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی

در این تحقیق آسیب­پذیری آبخوان دشت سلماس در برابر آلودگی­ها، با استفاده از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی ارزیابی شد. در مدل دراستیک، هفت پارامتر هیدروژئولوژیک مؤثر بر آلودگی آب­های زیرزمینی عمق سطح ایستابی، تغذیه خالص آبخوان، محیط آبخوان، بافت خاک، توپوگرافی، اثر منطقه غیراشباع و هدایت هیدرولیکی تلفیق شدند. نقشه پهنه­بندی آسیب­پذیری، سه پهنه عمده آسیب پذیری کم (شاخص آسیب­پذیری 100-64)، ...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت خضرآباد به روش دراستیک

ورود آلاینده­های سطحی به منابع آب زیرزمینی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک که با محدودیت کمی و کیفی منابع آب مواجه هستند، از مشکلات جدی می­باشد. لذا شناخت مناطق آسیب­پذیر و هدایت برنامه­های توسعه به مناطق کم خطر از ضروریات دستیابی به توسعه پایدار در بخش مدیریت منابع آب می­باشد. از این رو در این پژوهش با توجه به ویژگی های هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی منطقه مورد مطالعه آسیب­پذیری آبخوان در مقابل ...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت کهریز با استفاده از مدل دراستیک در محیط GIS

ارزیابی آسیب پذیری آبخوان برای توسعه، مدیریت و تصمیمات کاربری اراضی، نحوه پایش کیفی منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی این آب­ها بسیار مفید است. در این پژوهش آسیب پذیری آبخوان دشت کهریز در برابر آلودگی، به کمک مدل دراستیک و سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) ارزیابی شد. در این روش، هفت عامل هیدرولوژیکی مؤثر بر آلودگی آب­های زیرزمینی ترکیب شدند. این هفت عا...

متن کامل

ارزیابی آسیب‌پذیری به آلودگی نیترات به آبخوان دشت الشتر با استفاده از مدل‌های دراستیک و سینتکس

حفاظت و جلوگیری از آلودگی منابع آبهای زیرزمینی یک امری ضروری است و در این پژوهش، جهت شناسایی نواحی آسیب پذیر آبخوان دشت الشتر در برابر آلودگی از دو روش دراستیک و سینتکس استفاده شد. در این پژوهش ابتدا نقشه حساسیت دشت برای هر یک از این مدل ها، در محیط GIS تهیه شد. ضریب همبستگی به روش پیرسون محاسبه شد و با مقایسه این ضریب و شاخص آسیب‌پذیری ذاتی مدل‌های مذکور، مدل دراستیک به علت داشتن ضریب همبستگی ...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری آب زیرزمینی آبخوان دشت کردکندی- دوزدوزان با استفاده از مدل دراستیک واسنجی شده

با توجه به این که عمده کاربری اراضی در دشت کردکندی- دوزدوزان به کشاورزی اختصاص یافته است، احتمال آلودگی آبخوان به وسیله آب‌های برگشتی آغشته به کودهای شیمیایی و همچنین فاضلاب شهری و روستایی بسیار بالا می‌باشد. بنابراین ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان برای مدیریت کاربری اراضی و جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی امری ضروری به نظر می‌رسد. هدف اصلی از این مطالعه، تهیه نقشه آسیب‌پذیری منطقه به روش دراستیک ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 19

صفحات  15- 34

تاریخ انتشار 2019-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023